Παναγιώτης Χαρανής, ένας σημαντικός βυζαντινολόγος από τη Λήμνο

  Ο Παναγιώτης Χαρανής ή  Peter Charanis γεννήθηκε το 1905 στο χωριό Ατσική της Λήμνου. Το 1920 μετανάστευσε στις Η.Π.Α. μαζί με την οικογένεια του. Στις Η.Π.Α. ολοκλήρωσε τη φοίτηση του στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και στη συνέχεια φοίτησε  στο Πανεπιστήμιο Rutgers την περίοδο 1927-31. Κατά τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο Πανεπιστήμιο Madison Wisconsin γνωρίστηκε με τον Ρώσο βυζαντινολόγο Αλεξάντερ Βασίλιεφ, ο οποίος και τον ενθάρρυνε να ασχοληθεί με την βυζαντινή ιστορία, η οποία τότε στην Αμερική ήταν εντελώς άγνωστη και δεν διδάσκονταν σε κανένα πανεπιστήμιο.
Πρώτο του έργο αποτέλεσε το << Εκκλησιαστική πολιτική του Βυζαντινού αυτοκράτορα Αναστασίου Α΄ του Δικόρου (491-518 μ.Χ.)>>. Στη συνέχεια ο Παναγιώτης Χαρανής γνωρίστηκε και συνεργάστηκε με αρκετούς βυζαντινολόγους καθηγητές στην Ευρώπη και με τα διάφορα έργα και μελέτες του πάνω στη βυζαντινή ιστορία, κατάφερε να γίνει καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Rutgers πάνω στη βυζαντινή ιστορία και στη συνέχεια να καθιερώσει σε αρκετά πανεπιστήμια των Η.Π.Α. τη διδασκαλία της άγνωστης ως τότε βυζαντινής ιστορίας. 

  Με την πάροδο του χρόνου, με το έργο και τις προσπάθειες του κατάφερε το Πανεπιστήμιο Rutgers, να γίνει κέντρο βυζαντινών σπουδών με διεθνή φήμη και αρκετοί φοιτητές να έρχονται να τον παρακολουθήσουν στις διαλέξεις του. Επίσης ο Χαρανής ανέβηκε στην ιεραρχία του πανεπιστημίου αυτού αρχικά ως βοηθός, αργότερα ως αναπληρωτής, τακτικός και στο 1963 ως επίτιμος καθηγητής. Επιπλέον εργάστηκε ως επισκέπτης ερευνητής στο φημισμένο ιστορικό κέντρο Dumbarton Oaks της Washington, τις χρονιές 1944-46, 1956-57 και 1978-79. Το έργο του Παναγιώτη Χαρανή δεν άργησε να γίνει γνωστό στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, καθώς δημοσιεύει μελέτες του στο περιοδικό "ΕΛΛΗΝΙΚΑ" της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, στη Λισαβόνα εκδίδει τη μελέτη του <<Οι Αρμένιοι στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία>>, στο Παρίσι και την Οξφόρδη εκδίδει διάφορα βιβλία του και τέλος εκδίδει στη Θεσσαλονίκη το έργο <<Εκκλησία και πολιτεία στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία>>.   Για το έργο του και την πολύτιμη συμβολή του στην διάδοση της ελληνικής ιστορίας και έρευνας στο εξωτερικό, του απονεμήθηκε από το ελληνικό κράτος το Παράσημο του Φοίνικα. Επίσης το Πανεπιστημίου Αθηνών τον ανακήρύξε επίτιμο διδάκτορα  και η Ακαδημία Αθηνών ως αντεπιστέλλον μέλος της. Αξίζει να επισημανθεί ότι ο Παναγιώτης Χαρανής δεν ξέχασε ποτέ την πατρίδα του την Ατσική, καθώς πραγματοποίησε στο χωριό αρκετές ανώνυμες δωρεές και το όνομα του αναγράφεται σε μία μαρμάρινη πλάκα του Ιερού Ναού του Αγίου Ερμολάου ανάμεσα στα ονόματα των χορηγών. Ο Παναγιώτης Χαρανής πέθανε στις 23 Μαρτίου 1985, σε ηλικία 80 ετών.