Μελετώντας το ιστορικό παρελθόν της Λήμνου κατά την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ανακαλύπτουμε μία άγνωστη προσωπικότητα σε πολλούς από εμάς μέχρι πρόσφατα, που με τη ζωή και το έργο του επηρέασε και συνεχίζει να επηρεάζει τη ζωή εκατομμυρίων μουσουλμάνων σε όλον τον κόσμο. Πρόκειται για τον Muhammad al - Niyazi Misri, ο οποίος γεννήθηκε στη Μαλάτεια της σημερινής ανατολικής Τουρκίας γύρω στο 1618, από γονείς πολύ πιστούς στο ισλάμ. Ο Niyazi Misri πραγματοποίησε πολυάριθμα ταξίδια σε διάφορους τεκέδες (μουσουλμανικά μοναστήρια) τής τότε Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και έχοντας φοιτήσει στα ιεροδιδασκαλεία αυτών, επέστρεψε στην πατρίδα του και έγινε μαθητής του σούφι ποιητή Ummi Σινάν. Περίπου στα μέσα του 17ου αιώνα ο Niyazi Misri έγινε ο πνευματικός καθοδηγητής στον τεκέ της Κωνσταντινούπολης, ενώ ίδρυσε και έναν ακόμα τεκέ στην Προύσα.
Εξαιτίας όμως των ανορθόδοξων πρακτικών της φιλοσοφίας των σούφι καθώς και της αρνητικής κριτικής κατά του Οθωμανικού Θρόνου, ο Σουλτάνος τον καταδίκασε και τον εξόρισε πολλές φορές σε διάφορες περιοχές, μεταξύ αυτών στη Ρόδο και στη Λήμνο. Αξίζει να σημειωθεί ότι λόγω της επιρροής της φιλοσοφίας και του έργου του γενικά,
ο ποιητής είχε γίνει αρκετά δημοφιλής στον απλό λαό. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο Σουλτάνος, λόγω της αγανάκτησης των μουσουλμάνων πιστών, να αναγκάζεται να αίρει τις αποφάσεις εξορίας και να επιστρέφει τον ποιητή. Παρά όμως τις επιστροφές του ο Niyazi Misri συνέχιζε το έργο του με πάθος και επιμονή. Η τελευταία του εξορία έγινε στη Λήμνο, όπου και έζησε και τα τελευταία 17 χρόνια της ζωής του, πεθαίνοντας το 1693 πιθανόν από δηλητηρίαση σύμφωνα με τις κακές γλώσσες της εποχής. Πιστεύεται ότι θάφτηκε στο μουσουλμανικό νεκροταφείο της Μύρινας, όπου σήμερα βρίσκεται το κεντρικό λιμάνι του νησιού. Μοναδικό στοιχείο που μαρτυρά την παρουσία του στο νησί αποτελεί μια επιγραφή σε σωζόμενο μουσουλμανικό κτίριο, όπου αναφέρεται σε αυτόν.
Αξίζει να αναφερθεί ότι ο σουφισμός θεωρείται μυστική αίρεση, η οποία κυριάρχησε στις χώρες της Ανατολής, κυρίως στην Περσία, και σύμφωνα με ειδικούς ενσωμάτωνε τα μυστικά δόγματα του μουσουλμανισμού. Κύρια ιδέα και πίστη αυτής της ιδεολογίας είναι ότι η ανθρώπινη ύπαρξη αισθάνεται την ανάγκη υπέρβασης των νοητικών σχημάτων ,των όποιων θρησκευτικών κανόνων και νόμων προς βιωματική συνάντηση του θείου. Η τάση αυτή εντοπίζει την αληθινή ευσέβεια όχι στην τυπική εφαρμογή κανόνων λατρείας, αλλά στην «αγαπητική προσέγγιση του Θείου».
Ποιήματά του εξακολουθούν να αποτελούν απαγγελία σε τεκέδες των σούφι έως σήμερα, ενώ οι δέκα τόμοι τα ποιήματα και πεζά του κείμενα διαβάζονται από εκατομμύρια μουσουλμάνους, και μη, σε όλον τον κόσμο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου